- STRIGILIS
- STRIGILISinter Aliptae olim instrumenta, quae erant Strigilis, Lintea, Guttus etc. Seneca Ep. 95. Vetemus lintea et Strigiles Iovi ferre, et speculum tenere Iunoni. Non quaerit ministros Deus. Quidni? ipse humano gereri ministrat. Iuvenalis Sat. 3. v. 263.----- ----- Domus interca secura patellasIam lavat, et buccâ foculum excitat et sonat unctisStrigilibus, plenô componit lintea guttô.Haec inter pueros varie properantur, etc. ----Nempe, qui loturi vel sese exercitaturi in Gymnasium veniebant, maiori ex parte spoliabantur in apodyterio: postea horum nonulli, et praesertim, qui vel luctam, vel pancratium inire intendebant, in quarta Gymnasii parte, quae Elaeothesium, Polluci Α᾿λειπτήριον, Plin. Iun. l. 2. Ep. 17. Unctuarium, dicta, ungebantur, atque ita ad locum, ubi erat pulvis, transeuntes, pulvere conspergebantur, sicque deinceps in exercitationes diversas diversi prodibatn. Postquam vero sese, quantum lubuerat, exercuissent, ad Alipterium revertentes, ibi a Mediastinis et Reunctoribus Strigilibus ferreis detergebantur; in qua detersione oleum, pulvis et sudor, quae deradebantur, simul mixta in usum Medicum adeservabantur, et ab Atticis κονἰσαλος, ab aliis vero πάτος, vocabantur. Fuêre autem hae Strigiles ferreae, ut dictum, de quibus etiam Martialis l. 14. Epigr. 51.Pergamus has misit curvô destringere ferrôNon tam saepe teret lintea Fullo tibi.Sed et aureae, argenteae, corneae, eburneae, aeneae, ad strigmenta haec et sordes Gymnastarum deradendas adhibebantur. Atque aenearum quidem, quae olim inter Traiani Imperatoris Thermarum ruinas inventae sunt, iconem exhibet Mercurialis. Similiter Pignorius antiquae Strigilis, quam vidisse se ait apud Nicol. Fabricium, exemplum Lectori curioso subicit: quô typô Appuleii Florid. verba explicat, Iuxtaque honestam strigileculuam, rectâ fastigiatione clausulae, flexâ tubulatione ligulae; ut et ipsa in manu capulô moveretur et sudor ex earivulô laberetur. Per tubulationem quippe ligulae sudor dilabebatur: Ligulam autem vocat partem incurvam superiorem, quod sit non absimilis ligulae, oblonga, fornicata et contracta; cuiusmodi argenteam eleganter elaboratam Romae spectâsse apud Lael. Paschalium, inscriptam CRES CENTIA, idem Pignorius tradit. Ethâc Strigilis parte Medici videntur usi quoque fuisse aliquando: Scribonius Largus Compos. 39. Ad auriculae et tumorem et dolorem sine ulcer, prodest herbae urceolaris aut cucurbitae ramentorum sucus tepens, per Strigilem in foramen auris dolenlis infusus. Vide quoque Plin. l. 25. c. ult. Balneorum Strigiles vero plerumque erant spongiae, vel lineae, neque communiter semper administrabantur, sed quitque propriam secum afferebat, ut insinuat Persius Sat. 5. v. 126.I puer et Strigiles Crispini ad balnca deser.Quod autem supra Martialis dixit, Pergamus has misit, sunt qui inde colligant, vel inventas primitus in illo Asiae oppido, vel plerumque inde Strigiles allatas fuisse. Vide Hieron. Mercurialem de Arte Gymn. l. 1. c. 8. Laur. Pignorium Comment. de Servis, Fabricium Româ etc. Quia autem hôc numere defungi inter alia quoque Parasiti amabant, hinc strigilem illis et ampullam tribuit Plautus, Pers. Actic 1. sc. 3. v. 44. Vide Iul. Cael. Scaligerum Poetices l. 1. c. 14. Origo voci a striga seu strigla est, quomodo striarum εἰσοχὰς seu cavos dictos esle, supra vidimus. Sic enim et in strigilibus canaliculi erant, quibus sudor defluebat. Salmas. ad Tertullian. de Pallio c. 5. Vide etiam supra in voce Striga. At apud Plinium l. 33. c. 3. Stringiles vel Strigiles, sunt auri parvulae maslae, quod purum putumque in metallo vel ramento capiebatur: a stringendi vel ligandi notione, quod aurum in has massulas strictum ac per se coactum, nihil terrem admixtum haberet: ad quem locum vide Salmas. ad Solin. p. 1082.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.